Dziennikarze z lilijką w sercu
– z harcerskim krzyżem na piersi
Dziennikarstwo to nie tylko informacja, reportaż czy publicystyka. To nie tylko praca piórem, mikrofonem czy apara-tem fotograficznym. To także zaangażowanie w sprawy ważne dla społeczeństwa. Niektórzy koledzy z naszego rotariań-skiego środowiska RC Lublin-Centrum oddało swe serca harcerstwu – najpierw w latach wczesnej młodości w mundur-kach zuchów i harcerzy z chustą na szyi i finką przy boku, a potem w życiu zawodowym. Niestety, część z tych, którzy z dumą przez lata nosili harcerską lilijkę i harcerski krzyż, pełni dziś Wieczną Wartę.
Tym, co odeszli, w listopadowe dni zapalamy im znicz pamięci. Czuwajcie Druhowie!
W okresie międzywojennym w szeregach harcerskich realizowali swe pasje, kształtowali poczucie patriotyzmu m.in. red. red. Konrad Bielski, Waldemar Babinicz, Jan Longin Okoń, Janusz Marek Wyszkowski. W lubelskim harcerstwie swój charakter wy-kuwał jeden z najwybitniejszych krytyków filmowych red. Zygmunt Kałużyński. W czasie II wojny światowej działalność konspiracyjną w Szarych Szeregach – Armii Krajowej prowadził kilkunastoletni Al. Leszek Gzella ps. Kos, późniejszy dziennikarz m.in. „Kuriera Lubelskiego” (rotarianin).
W pierwszych latach powojennych (1945-1950) niewielu harcerzy i instruktorów chwytało za pióro. A ci, którzy się na to zdecydowali, najczęściej amatorsko, oddali swe talenty redakcji lokalnych gazetek harcerskich, czy biuletynów informacyjnych. Wśród tych pionierów harcerskiego dziennikarstwa we wspomnianym okresie byli m.in. przedwojenni druhowie: harcmistrz Jan Longin Okoń, podharcmistrz Marek Wyszkowski.
Po reaktywowaniu ZHP w 1956 r., harcerstwo stało się organizacją masową, rozwijano przynależne mu środki masowego przekazu: powstała Rozgłośnia Radiowa, prasa i wydawnictwa. W Lublinie pojawił się dodatek do „Kuriera Lubelskiego” „Na Tropie”, dla zainteresowanych dziennikarstwem harcerzy tworzono przy hufcach i chorągwiach Harcerskie Służby Informacyjne (HSI), referaty oraz wydziały kultury i propagandy, które po dziesięcioleciach aktywności zniknęły z harcerskich szeregów. W HSI działali m.in. red. red. Witold Welcz, Jerzy Jędrzejek, Janusz Wszytko.
Redaktorzy i dziennikarze pełnili też w ZHP wiele odpowiedzialnych funkcji: jak np.: Jan Longin Okoń był m.in. komendan-tem Hufca Chełm, Bernard Pirogowicz z-cą k-nta Chorągwi Lubelskiej, Andrzej Kotyła - utalentowany organizator obozów har-cerskich - komendantem Hufca Radzyń Podlaski, (rotarianin) podharcmistrz Zbigniew Miazga - instruktorem ZHP, harc-mistrz Grzegorz Protasiewicz - drużynowym przy Szkole Ćwiczeń w Leśnej Podlaskiej, z-cą Namiestnika Zuchów Komendy Hufca Lublin-Miasto, a red. Maria Dańkowska członkiem Rady Naczelnej. ZHP.
Kierownicze funkcje na różnych szczeblach organizacji harcerskiej sprawowali też red. red: harcmistrz Bogdan Wagner, podharcmistrz Marek Wyszkowski, Józefa Elżbieta Dzikowska (żona Toniego Halika) - w 1952 r. piętnastoletnia wówczas Elż-bieta spędziła pół roku w celi na Zamku Lubelskim (wcześniej w areszcie śledczym przy ul. Chopina w Lublinie), za przynależ-ność do nielegalnej organizacji harcerskiej „Związek Ewolucjonistów Wolności” w Międzyrzecu Podlaskim; ks. red. Krzysztof Podstawka to Harcerz Orli – członek DZ przy SP Nr 15 im. G. Piramowicza w Lublinie, a następnie Niezależnego Ruchu Harcer-skiego i Harcerskiego Ruchu Liturgicznego SHK „Zawisza”; Leszek Stanisław Kosiński z kolei był instruktorem Wydziału Kul-tury i Propagandy Chor. Lub., a podharcmistrz, O. Leon Stefan Knabit - benedyktyn z Tyńca – członkiem Siedleckiej DH im. R. Traugutta, Namiestnikiem Zuchowym i z-cą Komendanta Hufca Siedlce; przewodnik Szczepan Sadurski zapisał się jako członek Kręgu Instruktorów Zuchowych „Gniazdo” przy Komendzie Chorągwi. To dzięki takim zaangażowanym harcerzom i instrukto-rom Harcerska Rozgłośnia Radiowa stała się najbardziej popularnym radiem młodego pokolenia Polaków. W hufcach i chorą-gwiach organizowano przeglądy i festiwale piosenek harcerskich (słynny Ogólnopolski Festiwal Piosenki Harcerskiej w Kielcach), a lubelski dodatek „Kuriera Lubelskiego” „Na Tropie” należał do najlepszych w kraju. Nic w tym dziwnego, skoro redaktorem „Na Tropie” był sam naczelny „Kuriera” harcmistrz Lesław Gnot ze znakomitym zespołem: hm. Al. Leszkiem Gzellą - czł. Rady Instruktorskiego Kręgu Dziennikarskiego przy Komendzie Chorągwi, hm. Bogdanem Siweckim, hm. Stanisławem Dusza-kiem, hm. Sławomirem Skowińskim, Włodzimierzem i Grzegorzem Wójcikowskim (rotarianinem). Prasowe informacje były wzbogacane znakomitymi fotografiami przez podharcmistrza Mirosława Trembeckiego. W latach 60. i 70. ub. wieku w Lubelskiej Rozgłośni PR harcerski prym wiodła druhna harcmistrz Kazimiera Błażewicz-Izdebska.
Krzyżami „Za Zasługi dla ZHP” odznaczeni zostali: red. red. hm. Kazimiera Błażewicz-Izdebska, hm. Stanisław Dąbrowski, hm. Stanisław Duszak, hm. Lesław Gnot, hm. Al. Leszek Gzella, hm. Grzegorz Protasiewicz, hm. Bogdan Siwecki, hm. Bogdan Wagner, phm. Marek Wyszkowski.
Stanisław Jan Dąbrowski
