Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie.
Ks. kard. Stefan Wyszyński
Szare Szeregi są wśród nas
24 września br. przed budynkiem Szkoły Podstawowej Nr 39 im. Szarych Szeregów w Lublinie[1] odbyła się uroczystość symbolicznego odsłonięcia nagrobka poświęconego hm. Tadeuszowi Kozłowskiemu ps. „Jan” – pierwszemu komendantowi tajnej Chorągwi ZHP Szarych Szeregów w Lublinie (1939-1941), zamordowanemu w Auschwitz 23 września 1941 r. oraz ponownego odsłonięcia pomnika[2] „Szare Szeregi są wśród nas” wzbogaconego o cokół z napisem o treści: W hołdzie Harcerzom Szarych Szeregów, Żołnierzom Armii Krajowej, Członkom Stowarzyszenia Szarych Szeregów Oddział Lublin.
Gospodarzami uroczystości byli: dyrekcja Szkoły na czele z Panią Małgorzatą Bielecką i Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Szarych Szeregów w Lublinie.
W uroczystości wzięli udział: przedstawiciele władz administracyjnych i samorządowych województwa i Miasta Lublin: Sebastian Trojak – członek Zarządu Województwa, dyr. Waldemar Podsiadły – pełnomocnik Wojewody Lubelskiego, Anna Augustyniak – przedstawiciel Prezydenta Miasta, dyr. Mirosław Jarosiński z Kuratorium Oświaty i Wychowania, Komendant Chorągwi Lubelskiej ZHP Dh hm. Tomasz Sych, ks. Zdzisław Zając – proboszcz Parafii pw. Św. Marcina w Lublinie-Zemborzycach, Komendant Kręgu Instruktorów i Seniorów im. Aleksandra Kamińskiego z Lublina Dh hm. Edward Nakonieczny, członkowie Oddziału Stowarzyszenia z jego najstarszymi szaroszeregowcami m.in. Dh. Marią Pietraszewską, poczty sztandarowe Szkoły i Stowarzyszenia, harcerze i delegacje młodzieży starszych klas.
Zdarzenie stanowiło zamknięcie obchodów XXX rocznicy powstania Stowarzyszenia Szarych Szeregów, 100. rocznicy powstania Chorągwi Lubelskiej ZHP oraz uczczenie 80. rocznicy tragicznej śmierci hm. Tadeusza Kozłowskiego.
Inicjatorem postawienia cokołu[3], jak i symbolicznego nagrobka był przewodniczący Oddziału Stowarzyszenia, Stanisław Dąbrowski, który zapoznał zebranych z sylwetką komendanta Kozłowskiego[4].
Poświęcenia pomników dokonał ks. Zdzisław Zając – lubiany przez wiernych i młodzież proboszcz miejscowej parafii.
Jak zwykle – dyrekcja szkoły, nauczyciele i młodzież, w tym zuchy i harcerze stanęli na wysokości zadania przygotowując piękną oprawę scenograficzną i wzruszający montaż słowno-muzyczny poświęcony Szarym Szeregom, który zainspirował gości do licznych wystąpień podkreślających walory patriotyczno-wychowawcze przedstawienia.
Po części oficjalnej członkom Stowarzyszenia wręczone zostały okolicznościowe Dyplomy XXX-lecia przyznane przez Zarząd Główny, a także okolicznościowe wydawnictwa Chorągwi Lubelskiej wydane z okazji ww. rocznic – przygotowane przez naszego Kolegę Klubowego Stanisława Dąbrowskiego, a sfinansowane przez nasz Klub i Juliana Maharego.
Kończąc spotkanie głos zabrał Dh hm. Stanisław Dąbrowski, który podziękował członkom Zarządu Stowarzyszenia i dyrekcji Szkoły za krótką, ale bardzo owocną współpracę i przedstawił nowego przewodniczącego Oddziału Dh. Lubomira Kalinowskiego – syna szaroszeregowca Stefana ps. Głaz, a także przekazał pozdrowienia od nieobecnych szaroszeregowców m.in. od red. Leszka Gzelli – uczestnika Powstania Warszawskiego, Past Gubernatora, członka RC Lublin.
SJD
[1] 27 września szkoła obchodzi święto Patrona Szkoły: Szarych Szeregów.
[2] Pierwsze odsłonięcie pomnika bez cokołu miało miejsce 27.09.2008 r. Cokół, jak i symboliczny nagrobek ufundowali członkowie Stowarzyszenia ze składki celowej.
[3] Sam pomnik powstał w 2008 r. z inicjatywy ówczesnej dyrektor szkoły Dh. hm. Grażyny Daniewskiej –wiceprzewodniczącej Oddziału Stowarzyszenia.
[4] KOZŁOWSKI Tadeusz Eugeniusz (1904-1941), ps. Jan, por. WP, harcmistrz (1935). Urodzony 1.07.1904 w Lublinie. W ZHP od 1917 r., członek II LDH im. Zawiszy Czarnego przy Gimnazjum im. S. Batorego w Lublinie (1917-21), członek VII LDH im. A. Małkowskiego przy Szkole Kolejowej w Lublinie (1921-23), przyboczny w III KDH przy Państw. Szkole Mierniczej i Drogowej w Kowlu w 1923 r., zastępca i drużynowy IV KDH im. Stefana Czarnieckiego przy Szkole Technicznej w Kowlu (1923-24), drużynowy II KDH im. J. Poniatowskiego przy Szkole Kolejowej w Kowlu (1924-25), członek komendy, skarbnik, przyboczny komendanta Hufca w Kowlu (1925-27). Po uzyskaniu dyplomu technika jesienią 1927 r. został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 5 w Krakowie, którą ukończył w stopniu kaprala podchorążego. Jesienią 1928 powrócił do rodzinnego Lublina i podjął pracę, jako technik drogowo-wodny w Zarządzie Miasta. Zastępca komendanta Lubelskiej Chorągwi (1930-32); komendant Hufca Lublin Powiat (1932-33); przyboczny komendanta Lubelskiej Chorągwi; kierownik Wydziału Organizacyjnego KCh (1933-36), p.o. komendanta Lubelskiej Chorągwi (1936), komendant Chorągwi (VI 1936-V 1938). 10 czerwca 1939 mianowany na wypadek wojny Komisarzem Pogotowia Harcerskiego w Lubelskiej Chorągwi ZHP. W sierpniu zmobilizowany do 8. pp. Legionów w Lublinie. Po 9 września ewakuował się z pułkiem w kierunku granicy rumuńskiej; brał udział w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim; dostał się do niewoli rosyjskiej, z której uciekł i powrócił do okupowanego przez Niemców Lublina. Pod koniec października 1939 r. przyjmuje od GKH nominację na komendanta Chorągwi. W dniu 31.03.1941 r. „Jan” otrzymuje wezwanie do Schulzpolizei, gdzie zostaje aresztowany. Po śledztwie w siedzibie gestapo „Pod Zegarem” zostaje osadzony na Zamku Lubelskim. 5 kwietnia 1941 wywieziony do Auschwitz (nr obozowy 14 766). Zagazowany i spalony 23.09.1941 r.
